راهنما خرید سیستم صوتی خودرو

سیستم صوتی خودرو یکی از پرطرفدارترین تفریحات امروزی ماشین بازهاست. حقیقتا هم داشتن یک سیستم صوتی خوب، می‌تواند بسیار جذاب باشد. تا جایی‌ که برخی افراد ممکن است برای شنیدن یک صدای دلنشین و روح‌نواز در داخل خودروی خود، میلیون‌ها تومان هزینه کنند.

اما پیش از اقدام به خرید سیستم صوتی خودرو خود، بهتر است نکات مهمی برای آشنایی با اجزای مختلف سیستم صوتی خودرو بدانید و با نحوه عملکرد هر قسمت از آن آشنا باشید. از آن‌جا که سیستم صوتی ماشین بسیار گسترده است و از طرفی، افراد مختلف ممکن است هزینه‌های گوناگونی برای تهیه آن بپردازند، سعی کردیم تا در این مقاله به معرفی سیستم‌های معمولی تا سیستم‌های حرفه‌ای بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

رادیو پخش

اولین گام در تهیه سیستم صوتی خودرو، خرید رادیو پخش مناسب می‌باشد. رادیو پخش تنها قسمتی از سیستم خودرو است که کاربر مستقیما با آن ارتباط دارد. وظیفه اصلی رادیو پخش، دریافت فایل‌های صوتی از کاربر و پردازش آن برای بلندگوهاست. نکته مهم دیگر در رابطه با رادیو پخش، این است که از طریق آن می‌توان صدای مورد علاقه خود را برای پخش از سیستم تنظیم کرد.

رادیو پخش‌ها به طور کلی به دو دسته پنل ثابت و جداشو تقسیم می‌شوند. پنل ثابت‌ها عموما قیمیتی پایین‌تر از جداشو‌ها دارند، اما پنل‌های جداشونده از امنیت بیشتری برخوردارند. زیرا می‌توان هنگامی که نیازی به پخش موسیقی ندارید، پنل جلویی را جدا کرده و به خانه ببرید.

رادیو پخش‌ها چندین مدل دارند که بسته به نیاز کاربر، می‌توان آن‌ها را انتخاب کرد:

1) رادیو فلش

رادیو فلش‌ها ساده‌ترین نوع رادیو پخش‌ها را شامل می‌شوند. رادیو فلش‌ها عموما برای افرادی مناسب است که علاقه چندانی به داشتن سیستم‌های حرفه‌ای و گران قیمت ندارند و فقط قصد دارند با حداقل هزینه، در داخل خودرو خود موسیقی پخش کنند.

رادیو فلش‌ها فقط قابلیت پخش موسیقی از طریق فلش USB و کابل AUX که به تلفن همراه متصل می‌گردد را دارند. همچنین در برخی مدل‌ها می‌توان از طریق بلوتوث به تلفن همراه خود متصل شد تا بتوان راحت‌تر موسیقی را پخش کرد.

2) رادیو پخش‌های استاندارد، مناسب برای اکثریت سیستم صوتی خودرو

این دسته از رادیو پخش‌ها، شامل مدل‌هایی است که علاوه بر امکانات رادیو فلش‌های معمولی، می‌تواند از طریق CD یا DVD نیز موسیقی را پخش کند. اما باید توجه داشته باشیم که اغلب رادیو پخش‌های این گروه، قابلیت‌های بیشتری نسبت به رادیو فلش‌ها دارند. این قابلیت‌ها شامل تنظیم صدای حرفه‌ای‌تر، کیفیت بهتر در رابط کاربری، تعداد بیشتر خروجی آمپلی فایر و…

3) رادیو پخش‌های دوطبقه(دو دین)

رادیو پخش‌های موجود در این دسته، مخصوص خودروهایی است که محل جایگیری رادیو پخش در آن‌ها بزرگتر از رادیو پخش‌های معمولی است. اغلب خودروهای جدید و شاسی بلندها نیاز به نصب رادیو پخش‌های دوطبقه یا اصطلاحا دودین را دارند. این نوع رادیو پخش‌ها با توجه به سایز بزرگشان، عموما قابلیت‌هایی بیشتری دارند، مثل پخش فایل‌های تصویری، نصب دوربین دنده عقب، نصب دستگاه تلویزیون دیجیتال و…

4) رادیو پخش‌های تاشو(Indash)

نوع دیگری از رادیو پخش‌های تصویری، مدل تاشو آن‌هاست. این دسته از رادیو پخش‌ها کاملا امکاناتی مشابه رادیو پخش‌های دودین را دارند. با این تفاوت که می‌توان آن‌ها را در خودروهایی نصب کرد که فضایی کوچکتری نسبت به اندازه رادیو پخش‌های استاندارد دارند. اما در نظر داشته باید که این نوع از رادیو پخش‌ها به علت مکانیک به کار رفته در آن‌ها برای تاشدن ال سی دی، بسیار گران‌تر از مدل‌های قبلی هستند. همچنین احتمال خرابی بخش مکانیکی آن‌ها نیز بسیار بالاست.

بلندگوها

پس از رادیو پخش، به عنوان دومین گام در تهیه سیستم صوتی خودرو باید به سراغ بلندگوها برویم. اولویت اصلی برای ارائه صدای با کیفیت، داشتن بلندگوهای مناسب می‌باشد. بلندگوها را با توجه به سایز و اندازه‌شان، می‌‌توان در جاهای مختلفی نصب کرد. از طاقچه عقب خودرو گرفته تا درب‌های جلو و عقب و یا حتی روی شیشه جلو خودرو ،همگی محل مناسبی برای نصب بلندگوهای مختلف می‌باشند.

با تنظیم مناسب صدا، از بلندگوها می‌توان هم صداهای پایین و هم صداهای بالا را پخش کرد. صداهای پایین شامل صدای بم و بیس موسیقی است و صداهای بالا شامل صداهای ریز که تفکیک صدای بیشتری را به همراه دارد، می‌باشد. از این رو بهتر است در تنظیم صدا، برای پخش صدا در بلندگوها از میزان متوسط صداهای بالا و پایین استفاده کرد تا به بلندگوها فشار نیاید. برای این کار می‌توان بیشتر صداهای پایین را به ساب ووفر انتقال داد. بلندگوها را هم می‌توان مستقیما به رادیو پخش متصل نمود و هم می‌توان به آمپلی فایر وصل کرد که در حالت دوم قدرت بلندگوها بسیار بیشتر خواهد بود.

بلندگوها به طور کلی شامل 4 دسته‌اند:

1) باندهای بیضی(خربزه‌ای) پرطرفدار در سیستم صوتی خودرو

در این نوع از بلندگوها، علاوه بر ووفری که دور تا دور آن‌ها را تشکیل می‌دهد، یک تیوتر بزرگ هم در وسط آن‌ها قرار گرفته که ترکیب صدای هر دو بخش با یکدیگر صدای بسیار با کیفیتی را منتشر می‌کند. ووفر دور باندها وظیفه صداهای پایین و تیوتر وسط وظیفه پخش صداهای بالا را بر عهده دارند. از این رو این نوع از بلندگوها بسیار پرطرفدارند.

2) باندهای گرد(کامپونت)

این دسته از بلندگوها، عموما درون درب‌های جلو و یا درب‌های عقب نصب می‌شوند. هرچند قابلیت نصب بر روی طاقچه عقب را هم دارند، اما به دلیل اینکه سایز باندهای روی درب خودروها عموما گرد می‌باشند بیشتر برای نصب روی درب‌ها به کار می‌روند. ضمن اینکه باید در نظر داشت که باندهای گرد صدای خیلی بلندی ندارند و فقط جنبه تفکیک صدای بهتر را ایفا می‌کنند. از آن‌جا که بیشتر حجم صدا از روی طاقچه عقب پخش می‌شود، می‌توان با نصب باندهای گرد بر روی درب‌های جلوی خودرو، حجم صدا را داخل ماشین پخش کرد.

نوعی از باندهای گرد وجود دارند که بسیار قوی‌تر از باندهای گرد معمولی هستند که به آن‌ها کامپونت گفته می‌شود. کامپونت‌ها قابلیت پردازش درونی صدا را ندارند و عموما به واسطه قطعه‌ای به نام کراس اوور، به سیم‌کشی سیستم متصل می‌شوند. ضمن اینکه کامپونت‌ها دارای تفکیک صدای بهتری هستند و اغلب طوری تنظیم می‌شوند که بیشتر صدای خواننده را پخش کنند.

3) میدرنج

چند سالی است که نوع جدیدی از بلندگوها وارد بازار شده‌اند که حجم صدا و پرتاب صدای فوق‌العاده بیشتری نسبت به باندهای معمولی دارند. اما از طرفی هم به تنهایی قابل استفاده نیستند و حتما باید در کنار آن‌ها ساب ووفر وجود داشته باشد. زیرا میدرنج‌ها هیچ صدای بیسی از خود پخش نمی‌کنند که ساب ووفر می‌تواند این خلا را پر کند. ضمنا برای بهره‌مندی از صدای واقعی میدرنج‌ها، حتما باید آن‌ها را به آمپلی فایر متصل کنیم تا قدرتشان چند برابر شود. در کنار میدرنج، معمولا از سوپر تیوتر نیز استفاده می‌شود.

4) تیوتر و سوپر تیوتر

تیوترها قطعات ریزتری هستند که فقط صدای ریز موسیقی را پخش کرده و به تفکیک صدا کمک می‌کنند. با توجه به این موضوع، تیوترها را نمی‌توان به تنهایی استفاده کرد زیرا صدای چندان مناسبی ارائه نمی‌کنند، اما ترکیب آن‌ها با بلندگوهای دیگر می‌تواند بسیار فوق‌العاده باشد. تیوترها آن قدر ریز هستند که حتی می‌توان آن‌ها را بر روی شیشه جلو خودرو نصب کرد.

اما نوع پیشرفته‌تر تیوترها، سوپرتیوترها هستند. سوپر تیوترها معمولا در کنار میدرنج‌ها بر روی طاقچه عقب نصب می‌شوند و به تفکیک بهتر صدا کمک می‌کنند.

آمپلی فایر در سیستم صوتی خودرو

مغز متفکر سیستم صوتی خودرو آمپلی فایر می‌باشد. وظیفه آمپلی فایر تقویت صدا و تقسیم قسمت‌های مختلف موسیقی به خروجی‌های صداست. از طریق آمپلی فایر می‌توان صداهای پایین را به ساب ووفر منتقل کرد و فقط صداهای بالا را به بلندگوها رساند تا آسیب نبینند. با اینکه تمام رادیو پخش‌ها دارای آمپلی فایر درونی هستند اما هیچ گاه نمی‌توانند قدرت آمپلی فایرهای خارجی را داشته باشند.

ساب ووفر

حتما تا اینجای کار متوجه شده‌اید که وظیفه ساب ووفر در سیستم صوتی خودرو، پخش صداهای پایین و بیس است. برای داشتن یک سیستم حرفه‌ای حتما باید ساب ووفر را در ترکیب سیستم خود قرار داد. توجه داشته باشید که ساب ووفر حتما باید به آمپلی فایر متصل شود و نمی‌توان مستقیما آن را به رادیو پخش وصل کرد.

برای نصب ساب ووفر دو راه وجود دارد:

• نصب بر روی طاقچه عقب: در این حالت، احتمالا مجبورید تا تمام طاقچه عقب را برش بزنید تا ساب ووفر در آن جا بگیرد. با وجود اینکه با نصب ساب ووفر بر روی طاقچه، فضای بسیار کمتری از صندوق عقب گرفته می‌شود، اما به هیچ وجه این حالت پیشنهاد نمی‌شود. زیرا صدای واقعی ساب ووفر هیچ گاه بر روی طاقچه مشخص نمی‌شود.
• نصب در باکس(جعبه) درون صندوق عقب: در این حالت صدای ساب ووفر نسبت به حالت اول 10 برابر می‌شود. باکس مورد استفاده نیز می‌تواند در ابعاد گوناگونی مثل مربع، ذوزنقه و یا لوله‌ای باشد. اما باز هم ترجیحا بهتر است از نوع لوله‌ای استفاده شود.

خازن در سیستم صوتی خودرو چه نقشی دارد؟

در برخی سیستم‌های حرفه‌ای به دلیل افزایش تعداد مصرف کننده‌ها، ممکن است مجبور باشیم تا از دو آمپلی فایر استفاده کنیم. در این صورت میزان برق مصرفی بسیار افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند به باتری خودرو آسیب بزند. در این حالت، خازن می‌تواند به عنوان منبع تغذیه دوم در سیستم صوتی خودرو استفاده شود. به گونه‌ای که با کنترل برق و ذخیره آن در خازن فشار وارد بر باتری کاهش می‌یابد. هر چه ظرفیت خازن افزایش یابد، فشار وارد بر باتری نیز کمتر می‌شود. ظرفیت خازن‌ها نیز با واحد فاراد شناخته می‌شود.

ترکیب‌های گوناگون سیستم صوتی خودرو

همان طور که گفته شد، بسته به نیاز کاربر و هزینه صرف شده، سیستم صوتی خودرو می‌تواند ترکیب مختلفی داشته باشد. انتخاب ترکیب سیستم صوتی خودرو کاملا سلیقه‌ای است اما 4 حالت پایه برای انتخاب وجود دارند که در ادامه بررسی خواهیم کرد.

•  ترکیب رادیو پخش و باند

این ترکیب مناسب کسانی است که زیاد حوصله صدای بسیار بلند را ندارند و فقط قصد دارند یک موسیقی دلنشین داخل خودرو خود گوش دهند. هر چند با نصب بهترین مدل رادیو پخش در کنار بهترین مدل بلندگو، می‌‌توان صدای نسبتا بلند و پرقدرتی را تجربه کرد.

• ترکیب رادیو پخش، باند و آمپلی فایر

اگر قصد دارید صدایی با کیفیت بالاتر و قدرت بالاتر نسبت به ترکیب اول را تجربه کنید، بهتر است آمپلی فایر را هم به سیستم خود اضافه کنید.

• ترکیب رادیو پخش، باند، آمپلی فایر و ساب ووفر

عموما افرادی که از آمپلی فایر استفاده می‌کنند، ساب ووفر را هم به سیستم خود اضافه می‌کنند تا کیفیت صدای بهتری را به همراه داشته باشند.

• ترکیب رادیو پخش، میدرنج، سوپرتیوتر، آمپلی فایر و ساب ووفر

ترکیبی که امروزه بسیار پرطرفدار بوده و تقریبا می‌توان گفت که یک سیستم کامل را تشکیل می‌دهد. هر چند برای تکمیل‌تر شدن آن می‌توان از تیوتر روی شیشه‌ها و باند روی درب‌ها استفاده کرد.

صحبت نهایی:

در نهایت به این نکته توجه کنید که در تهیه یک سیستم خوب همه چیز بستگی به خودتان و انتخابتان دارد. قطعا هر چه بیشتر هزینه کنید در عوض صدای باکیفیت‌تر و فوق‌العاده‌تری را هم تجربه خواهید کرد.